Wejście do sauny to dla wielu z nas moment czystego relaksu – chwila, kiedy świat zwalnia, a ciało odpoczywa. Zastanawiałeś się kiedykolwiek, która sauna faktycznie lepiej działa na Twój organizm? Sucha, w której panują piekielnie wysokie temperatury i niska wilgotność, czy może parowa – łagodniejsza dla skóry, ale intensywna pod względem wilgoci?
Jeśli trenujesz, żyjesz aktywnie albo po prostu dbasz o zdrowie, różnice między tymi dwiema opcjami mają ogromne znaczenie – zwłaszcza dla Twojego układu krążenia i regeneracji mięśni.
Czym właściwie różni się sauna sucha od parowej?
Zacznijmy od podstaw. Sauna sucha (fińska) to ta, którą kojarzysz z drewnianymi ławami, gorącym piecem i bardzo niską wilgotnością (około 10–20%). Temperatura? Nierzadko sięga 90–100°C.
Z kolei sauna parowa, zwana też łaźnią turecką, działa w zupełnie innych warunkach – temperatura wynosi około 40–50°C, ale wilgotność sięga nawet 100%. Wchodząc do niej masz wrażenie, że otula Cię gęsta mgła, a pot spływa po skórze szybciej niż zdążysz pomyśleć, co zjesz na kolację.
Jak sauna wpływa na układ krążenia?
Pobyt w saunie to dla układu sercowo-naczyniowego prawdziwy test wydolności. Wysoka temperatura – niezależnie od typu sauny – powoduje rozszerzenie naczyń krwionośnych, co z kolei:
- obniża ciśnienie krwi (tymczasowo),
- przyspiesza krążenie,
- zwiększa częstość akcji serca nawet do poziomu obserwowanego przy umiarkowanym wysiłku fizycznym.
Jednak są istotne różnice.
- W saunie suchej obciążenie dla serca jest większe – głównie z powodu ekstremalnych temperatur i niewielkiej wilgotności. Serce bije szybciej, skóra szybko się nagrzewa, a różnica między temperaturą ciała a otoczenia jest znaczna. To może być korzystne dla osób zdrowych, ale dla tych z problemami naczyniowymi – już niekoniecznie
- W saunie parowej obciążenie jest mniejsze – niższa temperatura działa łagodniej, a wysoka wilgotność sprawia, że pot nie odparowuje, tylko zostaje na skórze, co pomaga w utrzymaniu równowagi cieplnej. Efekt? Delikatniejsze rozszerzenie naczyń i łagodniejsza praca serca.
Dlatego jeśli masz problemy z ciśnieniem, krążeniem lub po prostu nie czujesz się komfortowo w ekstremalnym upale – sauna parowa może być bezpieczniejszym wyborem.
Regeneracja mięśni – gdzie sauna robi różnicę?
Po intensywnym treningu Twoje mięśnie są mikroskopijnie uszkodzone, a organizm uruchamia procesy naprawcze. Ciepło sauny może te procesy wspomóc, ale nie każda działa identycznie.
- Sauna sucha pobudza krążenie dość intensywnie, co może przyspieszyć transport składników odżywczych i usuwanie produktów przemiany materii (np. kwasu mlekowego). Badania sugerują, że regularne korzystanie z sauny suchej może przyczyniać się do zmniejszenia bólu mięśniowego po treningu, a także poprawy ogólnej wydolności organizmu.
- Sauna parowa działa delikatniej – wilgoć pomaga w rozluźnieniu mięśni, poprawia mobilność i może przynieść ulgę przy napięciach. To świetna opcja na zakończenie dnia lub po treningu o umiarkowanej intensywności. Dodatkowo, parowa sauna lepiej nawilża drogi oddechowe i skórę – co bywa korzystne dla ogólnego samopoczucia.
A co z hormonami i stresem?
Nie zapominajmy, że regeneracja to nie tylko mięśnie. To też układ nerwowy i gospodarka hormonalna. Zarówno sauna sucha, jak i parowa pomagają w obniżeniu poziomu kortyzolu (czyli hormonu stresu), poprawiają jakość snu i wspierają ogólne poczucie odprężenia. Krótkotrwały stres cieplny zwiększa także poziom hormonu wzrostu (GH), który odgrywa kluczową rolę w regeneracji tkanek.
Niektóre badania wskazują, że sauna sucha działa mocniej pod tym względem, ale to może wynikać głównie z bardziej ekstremalnych warunków. Z kolei sauna parowa może być bardziej dostępna dla osób z niższym progiem tolerancji ciepła.
Co wybrać – suchą czy parową?
Nie ma jednej dobrej odpowiedzi. Wszystko zależy od Twoich potrzeb, stanu zdrowia i tego, jak reagujesz na ciepło.
Wybierz saunę suchą, jeśli:
- lubisz intensywne wrażenia i dobrze tolerujesz wysoką temperaturę,
- chcesz mocniej pobudzić układ krążenia,
- zależy Ci na silniejszym efekcie hartowania organizmu,
- jesteś zdrowy i aktywny fizycznie.
Wybierz saunę parową, jeśli:
- masz problemy z krążeniem lub nadciśnieniem,
- wolisz delikatniejsze formy regeneracji,
- Twoja skóra lub układ oddechowy lepiej znosi wysoką wilgotność,
- chcesz się po prostu zrelaksować po ciężkim dniu.
W praktyce? Idealnie byłoby mieć dostęp do obu i korzystać z nich naprzemiennie – w zależności od potrzeb organizmu
